Trong khi các doanh nghiệp nước ngoài từ lâu đã ý thức được vai trò vô cùng quan trọng của thương hiệu, đã tập trung đầu tư, quảng bá thương hiệu và đã gặt hái được những thành công to lớn thì chỉ khoảng 10 năm trở lại đây, sau hàng loạt vụ nhãn hiệu Việt Nam bị xâm phạm, các doanh nghiệp Việt mới giật mình nhận ra một vấn đề cũng quan trọng không kém chất lượng, đó là phải bảo vệ thương hiệu.
Thương hiệu (brand) là gì?
Trong thực tiễn, thuật ngữ “thương hiệu” chỉ được sử dụng nhiều trên báo chí, truyền thông,… còn trong các văn bản quy phạm pháp luật thì không thấy nhắc đến khái niệm về thương hiệu. Chính vì không có một định nghĩa rõ ràng nên mỗi người lại hiểu theo 1 cách khác nhau, và nhiều người vẫn lầm tưởng nó là cách gọi khác của nhãn hiệu nhưng sự thật không phải như vậy.
Định nghĩa của Hiệp hội Marketing Hoa Kỳ
A brand is a name, term, design, symbol, or any other feature that identifies one seller’s good or service as distinct from those of other sellers.
Tạm dịch:
Một thương hiệu là một cái tên, một thuật ngữ, một thiết kế, ký hiệu hoặc bất cứ thứ gì khác để phân biệt hàng hóa / dịch vụ của những người bán khác nhau.
Theo Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO)
Although the term “brand” is sometimes used as a synonym for a “trademark”, in commercial circles the term “brand” is frequently used in a much wider sense to refer to a combination of tangible and intangible elements, such as a trademark, design, logo and trade dress, and the concept, image and reputation which those elements transmit with respect to specified products and/or services. Some experts consider the goods or services themselves as a component of the brand.
Tạm dịch:
Mặc dù thuật ngữ “thương hiệu” đôi khi được sử dụng như một từ đồng nghĩa của “nhãn hiệu” trong lĩnh vực thương mại, nhưng nó thường được sử dụng theo nghĩa rộng hơn bao gồm sự kết hợp của các yếu tố hữu hình và vô hình, chẳng hạn như một nhãn hiệu, một thiết kế, biểu tượng, hình ảnh thương mại, khái niệm, ảnh và danh tiếng mà các yếu tố đó liên quan tới các sản phẩm dịch vụ cụ thể. Một số chuyên gia coi bản thân hàng hóa hoặc dịch vụ là một phần của thương hiệu.
Có thể hiểu thương hiệu là cảm nhận tổng thể về chất lượng, môi trường, uy tín và giá trị cốt lõi của một doanh nghiệp. Nó giúp tạo ra cảm xúc, sự liên tưởng trong mắt người tiêu dùng về doanh nghiệp và các sản phẩm/dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp.
Về mặt nhận diện, thương hiệu là một cái tên hoặc một dấu hiệu (logo, nhãn hiệu) có thể nhận diện bằng mắt.
Nếu để phân loại thương hiệu, có thể chia thành 2 loại như sau:
1. Thương hiệu doanh nghiệp:
- Công ty Unilever (tập đoàn đa quốc gia chuyên sản xuất các mặt hàng tiêu dùng);
- Tập đoàn Viettel (số 1 về viễn thông tại Việt Nam);
- Tập đoàn Vingroup (tập đoàn tư nhân lớn nhất Việt Nam);
- Bia Sài Gòn (công ty bia lâu đời và nổi tiếng tại Việt Nam);
Trên đây là những thương hiệu đã nổi tiếng mà hầu hết mọi người đều biết. Vậy các doanh nghiệp “chưa nổi tiếng” thì có được coi là thương hiệu không? Có nhé! Chỉ có điều thương hiệu của họ có phạm vi hẹp hơn.
Lấy ví dụ cụ thể như Đồ Gỗ Thanh Tùng chuyên bán sập gỗ cho khách hàng. Mặc dù các công ty này không nhiều người biết đến nhưng những người trong nghề có thể đã biết đến họ, các khách hàng của họ cũng vậy.
Một ví dụ khác, tôi là từng mua đèn năng lượng mặt trời ở công ty cổ phần House Tek. Ngoài công ty này ra tôi không biết nơi nào khác bán loại đèn này. Như vậy, nếu ai đó hỏi tôi về một địa điểm bán các loại đèn led dùng điện năng lượng mặt trời thì đương nhiên tôi sẽ giới thiệu. Có thể bạn không biết nhưng đối với cá nhân tôi, House Tek chính là một thương hiệu tốt.
2. Thương hiệu sản phẩm / dịch vụ:
Công ty Unilever có các thương hiệu sản phẩm nổi tiếng:
- Dầu gội Sunsilk, Clear;
- Sữa tắm Dove;
- Kem đánh răng P/s, Closeup,…
Tập đoàn VinGroup thì có hàng loạt thương hiệu nổi tiếng như:
- VinHomes (thương hiệu bất động sản cao cấp);
- VinMart (hệ thống chuỗi siêu thị sạch & an toàn);
- VinFast (thương hiệu ô tô đầu tiên của Việt Nam);
- VinPearl (thương hiệu dịch vụ du lịch, nghỉ dưỡng và giải trí đẳng cấp 5 sao);
- VinCom (hệ thống trung tâm thương mại);
- VinMec (hệ thống bệnh viện tiêu chuẩn quốc tế);
Công ty bia Sài Gòn có các sản phẩm nổi tiếng:
- Bia Saigon Special (còn gọi là Sài Gòn lùn);
- Bia Saigon Export (còn gọi là Sài Gòn đỏ);
- Bia 333;
Nhìn chung, một thương hiệu tốt sẽ để lại ấn tượng tốt trong suy nghĩ của mọi người. Nó giúp tạo ra lợi thế cạnh tranh đặc biệt cho các sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp.